Nakitsiz ödemeler için 2019 yılı bir dönüm yılı oldu. Bankalararası Kart Merkezi‘nin (BKM) açıkladığı verilere göre, toplam kartlı ödemeler yüzde 20 büyüyerek 1 trilyon TL’ye yaklaştı. Ayrıca kamu tahsilatlarında da kart kabulü yaygınlaştı. Yıl boyunca her kartlı ödemeden 1’inin banka kartı ile yapıldığı açıklandı. BKM 2019 yılı kartlı ödeme verileri ile ilgili önemli bilgiler paylaştı.
BKM 2019 yılı kartlı ödeme verilerini açıkladı
2019 yılında her 5 TL’lik kartlı ödemeden 1 TL’sinin internetten gerçekleştirildiği söylendi. Kredi kartı sayısında geçen yıla göre yüzde 5’lik bir artış yaşandı. Türkiye’de yeni kullanıcılarla birlikte artık 70 milyon adet kredi kartı var. Banka kartı sayısı da yüzde 14 oranında arttı ve 166 milyon adede ulaştı. Ülkemizdeki toplam kart adedi 236 milyona geldi. Bu da hem kredi kartı hem de banka kartı adedinde Avrupa’daki liderliğimizin devam ettiğini gösteriyor.
BKM 2019 yılı kartlı ödeme verileri arasında banka kartıyla yapılan ödeme tutarları da yer alıyor. Buradaki artış yüzde 37 seviyesinde ve 134 milyar TL’ye ulaşmış durumda. Kredi kartında ise bu oran yüzde 17 ile 844 milyar TL. Böylece, toplam kartlı ödeme tutarı 1 trilyon TL barajına yaklaşmış oldu. Kartların kullanım alanı hızla yaygınlaşırken geçen yıl yüzde 38 olan kartlı ödemelerin hanehalkı tüketimi içindeki payı, bu yıl yüzde 41 gibi önemli bir seviyeye ulaşmış durumda.
Hava yolları lider
En çok alışveriş yapılan sektörlere baktığımızda hava yolları sektörünün kartlı ödemelerde en fazla artış gösteren sektör olduğunu görüyoruz. Hava yolları sektöründe kartlı ödemeler 2019 yılında yüzde 41 artarak 29 milyar TL’ye ulaşırken, bu sektörü yüzde 35’lik artış ve 50 milyar TL’lik kartlı ödeme tutarıyla restoran ödemeleri izledi. Üçüncü sırada ise 2018 yılında en hızlı büyüyen sektörler listesinde ilk beşte yer almayan giyim sektörü yüzde 31’lik artış ve 89 milyar TL’lik ödeme tutarıyla yer aldı. Onu, yüzde 30’luk artış ve 23 milyar TL’lik kartlı ödeme tutarıyla konaklama sektörü, yüzde 29’luk artış ve 31 milyar TL’lik kartlı ödeme tutarıyla seyahat acenteleri izledi.
İnternetten alışverişte kart kullanımı
İnternetten yapılan alışverişlerde kart kullanımı da hızla artıyor. 2018 yılında 139 milyar TL olarak gerçekleşen internetten kartlı ödemeler, 2019’da yüzde 37 artarak 190 milyar TL’ye yükseldi. Rapora göre, genç nüfusun ve dijital dönüşümün etkisiyle, internetten yapılan kartlı ödemelerin toplam içindeki payı ise yüzde 18’i geçti. Yani, her 5 TL kartlı ödemenin 1 TL’si artık internetten yapılır hale geldi.
Son yıllarda temassız kart kullanımı da artıyor. 2019’da her 2 kredi kartından 1 tanesinin temassız özelliğe sahip olduğu biliniyor. Temassıza dönüşüm hızla devam ederken geçen yıl temassız kredi kartı adedinin 38 milyona ulaştığı söylendi.
Temassız banka kartı adedi 36 milyona, toplam banka kartları içindeki temassız payı ise yüzde 21’e yükseldi. Her üç terminalden ikisi temassızı desteklerken, temassız terminal adedi 2015’ten bugüne 5 kat arttı ve 1,56 milyon adede ulaştı. Temassız kart adedi ve terminal sayısındaki bu gelişimle birlikte, temassız ödeme adedi son 4 yılda 17 katına çıkarak 2019’da 502 milyon adet oldu. Bugün gelinen noktada günde 2 milyondan fazla temassız işlem yapılırken, yüz yüze yapılan her 7 ödemeden 1’i artık temassız gerçekleşir duruma geldi.
Rapora ilişkin değerlendirmelerde bulunan BKM Genel Müdürü Dr. Soner Canko, son dönemde kamuda kart kabulüne ilişkin yaşanan gelişmelerin ‘nakitsiz toplum’ hedefi için önemli bir katkı sağladığını ifade etti. Canko aynı zamanda açıklamasında şu sözlere yer verdi:
“Kartlı ödemelerin özellikle kamu tahsilatlarında yaygınlaşması, bireylerin kart kullanım alışkanlığı kazanması açısından oldukça önemli. Bu konuda son dönemde güzel gelişmelere tanık oluyoruz. Örneğin, 1 Şubat 2020‘den itibaren artık noterlerde kartla ödeme yapabileceğiz. Ayrıca, Ankara’da artık temassız kartlarla toplu taşıma hizmetlerinden faydalanılabilmesi, İspark’ta kart kabul edilmeye başlanmış olması, gümrüklerde ortak POS uygulamasının devreye alınmış olması, çeşitli vergi ve harç ödemelerinin Gelir İdaresi Başkanlığı’nın İnteraktif Vergi Dairesi kanalından kartlarla tahsil edilmesi de son dönemlerin güzel gelişmeleri. Ancak tabii ki kamu tahsilatlarında kartlı ödemelerin payının daha da artması gerekiyor. Bunun için özellikle İstanbul ve diğer büyükşehirlerin toplu taşıma araçları, vergi daireleri, araç muayene istasyonları, tapu müdürlükleri, emniyet ve trafik şube müdürlükleri, adliyeler, kamu hastaneleri ve SGK merkezleri gibi kamu kurumlarında yapılan tahsilatlarda da kartların kullanılabiliyor olması çok önemli. Kamu tahsilatlarında, mevcutta kartlı ödemelerin payı diğer alanlardakine kıyasla düşük. Bu oran arttıkça ülkemizde kartlı ödeme yaygınlığı daha da artacaktır”
2019 yılının en’leri
En fazla kartlı ödeme adedi 23 milyon işlemle 31 Aralık‘ta yılbaşı alışverişlerinde gerçekleşti.
2019 yılında 4,2 milyar TL ile en fazla kartlı ödeme tutarının gerçekleştiği gün MTV ödemelerinin yapıldığı 31 Temmuz oldu.
İnternetten en fazla kartlı ödeme 1,4 milyar TL ile Muhteşem Cuma olan 29 Kasım’da gerçekleşti.
31 Aralık‘ta yılbaşı alışverişleri için 2 milyon kartla yapılan 2,7 milyon işlemle temassız ödeme rekoru kırıldı.
Yabancı kartlarla 383 milyon TL ile en fazla ödeme yapılan gün ise yaz tatilinin sonuna denk gelen 25 Eylül oldu.
