İş modeli nedir?
Alexander Osterwalder tarafından 2008 yılında geliştirilen, Eric Ries’in önderlik ettiği “Yalın Girişimcilik” akımında kendine önemli yer edinmiş bir iş modeli gösterimidir. İş Modeli, bir şirketin “değeri” nasıl yaratıp, nasıl dağıttığını ve finansal sürekliliğini nasıl kazandığını tanımlayan mantık modelidir.
Çok basit olması ve her şeyi bir arada görmeye imkan tanıması kullanılabilirliğine büyük katkılar sağlamaktadır. Canvas’ı kullanarak iş planınızı tek bir sayfada bir şablona yerleştirebilir, iş fikrinizi genel yapısı itibariyle karşı tarafa anlatabilirsiniz.
İş Modeli Bir İş Planı Değildir!
Müşteri Segmentleri (Customer Segments): Müşteri Segmentleri yapıtaşı, bir işletmenin ulaşmak ve hizmet vermek istediği kurum veya grupları ifade eder.
Değer Önerisi (Value Propositions): Değer Önerisi yapıtaşı, belli bir Müşteri Segmenti için değer yaratan ürün ve hizmet paketlerini ifade eder. Yapmak istediğiniz işte hedef kitlenizin hangi ihtiyacını karşılayacaksınız? Eğer rakipleriniz varsa, bunlardan farkınız ne? Bu aşamada da B2B, B2C ayrımı yapmanızda fayda var.
Kanallar (Channels): Kanallar yapıtaşı, bir şirketin değer önerisi sunmak istediği müşteri segmentiyle nasıl iletişim kuracağını ve o segmente nasıl ulaşacağını tarif eder. Hedef kitlenize hangi kanallarla ulaşacaksınız? Geleneksel medya, dijital mecralar, ağızdan ağıza pazarlama.. Sizin için uygun olan yöntem hangisi?
Müşteri İlişkileri (Customer Segments): Müşteri İlişkileri yapıtaşı, bir şirketin belirli müşteri segmentleriyle kurduğu ilişki türlerini tarif eder. Müşterinizle nasıl iletişime geçeceksiniz? Müşteri ilişkileri kalite standartlarınız neler, gelen mailleri 1 gün içerisinde mi yanıtlamak istiyorsunuz yoksa chatbot mu kullanacaksınız? Müşterinize nasıl hitap edeceksiniz? Samimi bir dil mi yoksa resmi iletişim mi? Ne kadar ulaşılabilir olmak istiyorsunuz?
Gelir Akışı (Revenue Stream): Gelir Akışı yapıtaşı, bir şirketin her bir Müşteri Segmentinden elde ettiği nakdi (karı bulmak için maliyetlerin gelirlerden düşülmesi gerekir) temsil eder. Ürün ve hizmetleriniz için ne kadar ücret talep edeceksiniz? Bu aşamada geçmiş deneyimleriniz ya da pazar araştırması sonuçlarını değerlendirmek isteyebilirsiniz.
Temel Kaynaklar (Key Resources): Temel Kaynaklar Yapıtaşı, bir iş modelinin yürümesi için gereken en önemli varlıkları ifade eder. İşinizi gerçekleştirirken kullanacağınız kaynakları, Finansal, Beşeri ve Teknoloji başlıkları altında belirtebilirsiniz.
Temel Faaliyetler (Key Activities): Temel Faaliyetler yapıtaşı, iş modelini işletmek için bir şirketin yapması gereken en önemli şeyleri tarif eder. Değer önerilerinizi hangi işleri yaparak gerçekleştireceksiniz? Temel faaliyetlerinizi gerçekleştirirken yapacağınız işler değer önerilerinizi ve kaynaklarınızı kapsayıcı özellikte olmalı, dışarısında kalan işler için nasıl bir işbirliği yapacağınızı düşünmelisiniz.
Temel Ortaklıklar (Key Partnerships): Temel Ortaklıklar yapıtaşı, iş modelinin işleyişini sağlayan tedarikçi ve ortaklardan meydana gelen ağı tarif eder. Sizinle benzer değer önermesini sunan şirketlerle nasıl iletişime geçeceksiniz? Temel faaliyetlerinizde yardımcı olabilecek kuruluşlar nelerdir? Maddi kaynağınızı nasıl sağlayacaksınız?
Maliyet Yapısı (Cost Structure): Maliyet Yapısı bir iş modelini kullanırken ortaya çıkacak. Fikrinizin temelde hangi maliyetlerle karşınıza çıkacağını bu yapıtaşı sayesinde belirleyebilirsiniz.
