Her yıl 20 Kasım tarihinde dünyanın dört bir yanından birçok çocuk, Dünya Çocuk Hakları Günü’nü kutluyor. Çocukların korunması, barınması, temel ihtiyaçları ve çalışma yaşı gibi birçok konunun önemini bizlere bir kere daha hatırlatan 20 Kasım, nasıl ortaya çıktı?
İşte tüm detaylarıyla 1989’dan beri kutlanan Dünya Çocuk Hakları Gününün ortaya çıkışı...
Paris’te yapılan ilk toplantı
Çocukların korunmasıyla ilgili uluslararası alanda bir örgüt kurulması fikri, ilk olarak 1894 yılında ortaya çıktı. Bu düşünceye olumlu bakan bazı Avrupa devletlerinin temsilcileri, Paris’te bir toplantı yaptı.
İlk resmi girişimler
Çocuk hakları, çocuk ve annelerin korunması gibi konularda çalışmalarda bulunacak olan uluslararası bir merkez için ilk resmi girişim ise 1912 yılında İsviçre’de gerçektirildi. Aynı yıllarda benzer çalışmalar Belçika’da da gerçekleştirildi ancak 1. Dünya Savaşı’nın başlamasıyla ilerleme kaydedemeden son buldu.
1. Dünya Savaşı sonrası
1. Dünya Savaşı’nın sonunda çocukların korunması konusu büyük önem kazandı. Bunun üzerine 1920 yılında Cenevre’de “Uluslararası Çocuklara Yardım Birliği” adında özel bir örgüt kuruldu ve bu örgüt 1923 yılında “Cenevre Çocuk Hakları Bildirgesi”ni yayınladı.
Bildirgenin Türkiye tarafından benimsenmesi
Bu bildirge, Türkiye tarafından da benimsendi ve 1931 yılında imzalandı.
Balkan kongreleri
Çocukların korunması ve diğer temel ihtiyaçları gibi konularda çalışma yapmak üzere 1936 yılında birinci, 1938 yılında ise ikinci Balkan Kongresi toplandı. Bu kongreler, Türkiye’nin çocuk haklarıyla ilgili katıldığı ilk uluslararası çalışmalar olmasıyla da önem sahibi.
Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Bildirgesi’nin kabulü
Birleşmiş Milletler Örgütü kurulduktan sonra Milletler Cemiyeti, çocuk haklarıyla ilgili görevleri Birleşmiş Milletler’e bıraktı. Sözleşmeye dönüştürülmesi o zamanlar için tartışmalı olan bildirge, tekrar gözden geçirildi ve “Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Bildirgesi” adı altında kabul edildi.
Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi
İlerleyen yıllarda çocukların haklarıyla ilgili konuların yasalarla güvence altına alınması bir ihtiyaç halini aldığı için Çocuk Hakları Sözleşmesi tekrar gündeme geldi. Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin oluşum sürecinde 1924 Cenevre Çocuk Hakları Bildirgesi ve 1959 Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Bildirgesi kılavuz işlevi gördü. Bu sözleşmeyle birlikte çocuk hakları yasalarla koruma altına alındı. Sözleşmenin Birleşmiş Milletler tarafından kabul edildiği gün olan 20 Kasım, 1989 yılından beri tüm dünyada Dünya Çocuk Hakları Günü olarak kutlanıyor.
